Banknoty kolekcjonerskie i obiegowe – krótka historia

Znajdź banknoty kolekcjonerskie.

Kiedy słyszymy o kolekcjonowaniu, jednym z pierwszych skojarzeń obok bibliofilstwa oraz filatelistyki jest numizmatyka. Jednak monety to nie jedyne środki płatnicze, które budzą zainteresowanie zbieraczy. W połowie XX wieku popularna stała się notafillia, która zajmuje się badaniem oraz kolekcjonowaniem banknotów i innych notgeldów.

Historia banknotów i z jakiego powodu je zbieramy?

Niewiele kto wie, że pierwowzory papierowych środków pieniężnych nie powstały na terenie Europy, ale w Chinach. Pierwotna ich wersja, bliska w swoim zastosowaniu najbardziej do współczesnych weksli, sporządzona była ze skóry i pojawiła się 22 wieki temu za czasów Dynastii Han. Papierowe banknoty w postaci jaką znamy obecnie uformowały się z kolei między VII a XII w. za czasów Dynastii Tang i Dynastii Song. Stanowiły one udogodnienie dla handlarzy, ponieważ dzięki nim mogli transportować towaru na duże odległości bez dodatkowego balastu w formie monet. Mieszkańcy Europy po raz pierwszy usłyszeli o papierowej walucie z historii słynnych podróżników z XIII w., m.in. Wilhelm z Rubruk, lecz w krajach europejskich zaczęto posługiwać się nimi powszechnie między XVII a XVIII w. Z biegiem lat tę formę płatności zaakceptowano wszędzie. Dopiero w XXI w. banknoty są wypierane przez coraz powszechniejszą bankowość elektroniczną. Stąd też może bierze się coraz żywsze zamiłowanie do banknotów jako przedmiotów kolekcjonerskich, gdyż nie tylko niosą one ze sobą wartość historyczną, ale też artystyczną – od dziesięcioleci przecież zadziwiają doskonałym wzornictwem.

Polskie banknoty kolekcjonerskie – co upamiętniają?

Kolekcjonerzy banknotów, tak jak nimizmatycy, zbierają na ogół banknoty obiegowe z różnych państw świata. Są one bardzo łatwo dostępne, aczkolwiek koszt ich kupna bywa znaczny – to zależne jest od ich kondycji oraz roku wycofania z obiegu. Odrębną odmianą banknotów są banknoty kolekcjonerskie, wypuszczane w niedużym nakładzie, przede wszystkim w związku z upamiętnieniem wybitnych osobistości z kręgu nauki, kultury oraz polityki lub znaczących wydarzeń. W Polsce banknoty kolekcjonerskie o nominałach 50, 20 oraz 10 zł wypuszcza NBP. Upamiętniają one m.in. 200. rocznicę narodzin Juliusza Słowackiego nominał 20 zł) czy 90 rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości (nominał 10 zł). Co interesujące, poza fenomenalnymi motywami graficznymi, banknoty kolekcjonerskie posiadają podobne zabezpieczenia jak banknoty obiegowe, takie jak nitki zabezpieczające, zmienne optycznie farby, recto-verso i znaki widoczne pod ultrafioletem.